Azerbaycan Osmanlı İmparatorluğu Egemenliğinde Kaç Yıl Yaşadı?

Yeni Haber Merkezi

Azerbaycan Nerede Bulunur?

Azerbaycan, Kafkasya’nın güneydoğusunda yer alır. Kafkasya’nın en büyük nüfusa ve yüzölçümüne sahip ülkesidir. Yüzölçümü 86,6 bin km²’dir.

Azerbaycan güneyde İran, güneybatıda Türkiye ve kuzeyde Rusya ile sınır komşusudur. Kuzeybatıda Gürcistan ve batıda Ermenistan ile sınır komşusudur. Azerbaycan ile ülkemiz arasındaki mesafe 17 km’dir.

Azerbaycan Tarihi

Hz. Ömer zamanında Azerbaycan fethedildi. Bu dönemde bölgedeki ticaret gelişti, halkın genel kültür seviyesi yükseldi ve şehirler önemli ticaret merkezleri haline geldi. Abbasi Devleti’nin zayıflaması sonucu farklı hanedanlıklar kuruldu.

Osmanlılar Bölgeye Giriyor

Yavuz Sultan Selim’in 1514’te kazandığı Çaldıran Zaferi ile Osmanlı İmparatorluğu Tebriz ve Güney Azerbaycan’ın kontrolünü ele geçirdi. Bölge daha sonra Safevilerin eline geçti, ancak Kanuni Sultan Süleyman döneminde geri alındı.

Ancak daha sonra Safeviler Osmanlı İmparatorluğu’ndaki iç karışıklıktan yararlanarak bölgenin kontrolünü yeniden ele geçirdiler. Daha sonra IV. Murat bölgeye yeniden girmeyi başardı ancak Safeviler bölgedeki baskın güç olmaya devam etti.

Safevi hükümdarının ölümünden sonra Azerbaycan elli yıl boyunca bağımsız bir ülke olarak yaşadı. Ancak bu dönemde yaşanan iç çatışmalar nedeniyle Ruslar bölgeye yavaş yavaş hakim olmaya başladı. Ancak İran da bölgenin bir kısmına hakim olmaya başladı.

İran ve Rusya arasında imzalanan Türkmençay Anlaşması ve Osmanlı-Rus savaşları sonucunda imzalanan Edirne Anlaşması ile Azerbaycan ikiye bölündü. Güney Azerbaycan’da İran hakimiyeti başladı. Daha sonra 28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Cumhuriyeti ilan edildi ve Azerbaycan tarihe Türk devleti olarak geçti.

Daha sonra Osmanlı Devleti ile Batum arasında imzalanan bir anlaşma gereği, Osmanlı Devleti, Azerbaycan’ın güvenliğini sağlamak ve kamu düzeninin devamını sağlamak amacıyla bölgeye girmiştir.

Ancak bu sırada I. Dünya Savaşı’na katılan Osmanlı İmparatorluğu, Mondros Anlaşması sonucunda İtilaf Devletleri tarafından işgal edildi. Kendi sınırları tehdit altında olan Osmanlı İmparatorluğu, Bakü’den çekilmek zorunda kaldı. Bunun üzerine bölge İngilizler tarafından işgal edildi. Bağımsızlığını koruyacak şekilde toparlanamayan Azerbaycan’ın mevcut hükümeti bu dönemde Rusya tarafından feshedildi. Daha sonra Azerbaycan Sovyetlere ilhak edildi.

Moskova yönetimi, Azerbaycan’daki Ermenilerin katledildiği bilgisiyle bölgede kanlı bir katliam başlattı. Bu durum halkın Moskova yönetimine karşı ayaklanmasına neden oldu. Öte yandan Bolşevikler, 1917’de milletlerin kendi kaderlerini belirleyeceklerini ve kendi bağımsız devletlerini kuracaklarını belirten bir bildirge yayınladılar. Bunun üzerine Azerbaycan 1918’de bağımsızlığını ilan etti. Ancak Sovyetler bu bağımsızlık bildirgesini tanımadı ve Azerbaycan tekrar Sovyet yönetimi altına girdi.

Bağımsız bir Azerbaycan

Sovyetler Birliği’ndeki değişimler sonucunda Azerbaycan’da yeniden bağımsızlık hareketleri başladı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Azerbaycan 1991 yılında yeniden bağımsızlığını ilan etti. Azerbaycan’ı resmi devlet olarak tanıyan ilk ülke Türkiye oldu.

İçerik yararlı mıydı?

Gönderi Görüntülemeleri: 2.240

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*