Farklı minerallerin ve taş parçalarının bir araya gelmesiyle veya büyük miktarlarda bir mineralin bir araya gelmesiyle oluşan katı tortulara “kaya” denir. Birçok kaya türü vardır. Bu türlerden biri tortul kayalardır. Tortul kayalar, üç ana kaya türünden biridir ve dünya yüzeyindeki en yaygın kaya türü olarak bilinir.
Dünya’nın kabuğu dünyanın yüzde yetmiş beşini kaplarken, tortul kayaçlar adı verilen yapılar bu oranın yüzde sekizini kaplar. Dünya kabuğunun en üst katmanını oluşturan tortul kayaçların çoğu canlı kalıntılarından oluşur. Oluşmuş kalıntılar var.
Fosil Nedir?
Fosil adı verilen yeraltındaki canlıların kalıntıları, Önceki paragrafta da belirtildiği gibi, yeryüzü kabuğunun en üst katmanında bulunan canlıların kalıntılarıdır. Ölü organizmalardan oluşan bu kalıntıların hepsi aynı şekilde bulunmaz. Bazen erozyonla, bazen tortulaşmayla yok olmuş olabilirler. Bazen de yeryüzü kabuğunun bu iyi durumunda korunmuş olarak bulunabilirler.
Fosil kelimesi, Latince fossilis kelimesinden türemiş olup, yer altından çıkarılmış, yer altından çıkarılmış anlamına gelir ve Türkçe’de de kullanılmaya başlanmıştır. Terminolojisinde fosil, jeolojik dönemlerde varlığını sürdürmüş canlıların tanınabilir kalıntılarıdır.
Fosil Araştırmalarının Başlatılması Süreci
Bilim insanlarının fosiller üzerinde yaptığı araştırmalar, bu canlılar hakkında her yeni çalışmayla birlikte bilginin ortaya çıkmaya devam ettiğini göstermektedir. Jeolojik zamanda yaşamış canlılar, arkeolojiye ve geçmişte yaşamış canlılar hakkındaki merakı gidermeye büyük katkı sağlamaktadır. Geçmişte yaşamış ve hayatlarını farklı şekillerde kaybetmiş canlılar, günümüzün fosillerini oluşturmaktadır.
Bu canlıların fosilleşme adı verilen kimyasal bir dönüşüm geçirdiği bilinmektedir. Fosillerin nasıl oluştuğu, bu fosillerin bulunduğu ilk günden beri akıllardadır. Soru ortaya çıktı. Bilim insanları yaptıkları çalışmalar sonucunda fosillerin oluşumu hakkında birçok bilgiye ulaştılar.
Fosiller Nasıl Oluşur?
Fosillerin oluşum sürecinde birçok faktör etkilidir. Bu oluşum sürecinde, bir canlı öldüğünde, ilk önce toprağın üst tabakasına doğru hareket eder. Canlı kalıntıları Fosil olarak bilinen organizmalar günümüze ulaşmak için birçok süreçten ve dönüşümden geçmiştir. Fosilleşme olarak bilinen olay, ölü bir organizmada bir dizi biyolojik, fiziksel ve kimyasal olayın meydana gelmesiyle gerçekleşir.
Fosilleşme için en uygun koşullar nelerdir?
Fosilleşme, dünyanın kabuğunun hemen her yerinde meydana gelebilir. Ancak fosilleşme olayının bir sonucu olarak fosil kalıntılarının çoğunlukla tortul kayaçlarda birikmesi, bu tür kayaçlarda uygun ortam ve koşulların bulunduğu anlayışına yol açmıştır. Ayrıca, çok yaygın olmasa da, metamorfik kayaçlarda ve magmatik kayaçlarda da fosil oluşumu tespit edilebilir.
Her Yaşayan Organizma Öldüğünde Fosilleşir Mi?
Kemik ve kabuk gibi yapısında inorganik maddeler bulunduran dokular hariç tüm canlı dokular kısa bir süre sonra çözülür ve yok olur. Geçmişte yaşamış bu canlıların diş ve kemik gibi sert kısımları toprak altında daha uzun süre bozulmadan kalır. Yaşamını yitirmiş her canlının ölü bir organizmanın fosilleşmesi için fırsat bulması mümkün değildir. Uygun koşullar altında sadece canlı organizma kalıntılarının uygun kısımları fosilleşebilir.
Fosilleşme sürecinin gerçekleşmesi için gerekli faktörler nelerdir?
Ölü organizmanın sert kısımları gerekli koruyucu ortamda kaldığında fosilleşme yavaş yavaş başlar. Bu fosilleşme süreci küçük parçacıklar halinde ve çok uzun bir zaman diliminde gerçekleşir, böylece ölü organizmada hiçbir deformasyon olmaz ve organizma milyonlarca yıl boyunca orijinal formunda kalır. Yeraltında kalabilirler. Canlı bir organizmanın ölümünden sonra Zamanla sertleşerek kalıntı haline gelir. Bu fosilleşme süreçlerinin oluşmasında birçok önemli etken vardır.
Dinozor Fosili
Bahsedilmesi gereken ilk etken atmosferik etkidir. Bir fosilin oluşması için organizmanın atmosferik etkiyle temas etmemesi gerekir. Bu koşulu en iyi sağlayan kayaçlara kireç taşı, çamur taşı ve benzeri gibi az gözenekli tortul kayaçlar denir. Reçine sağladığı bilinen bu tür ince taneli kayaçlar, canlıların kalıntılarını reçineyle kaplar ve organizmanın atmosferik etkiyle, yani havayla temasını keser.
Denizel Ortamlarda Fosil Oluşumu Olasılığı Var Mıdır?
Fosiller, karada olduğu gibi deniz ortamlarında da oluşabilir. Aslında bilim insanları fosil oluşumunun deniz ortamlarında daha kolay olabileceğini gözlemlemiştir. Karada yaşamış ve ölmüş organizmalar ile atmosferin etkileri arasındaki bağlantıyı koparmanın daha zor olması, fosilleşmenin deniz ortamlarında daha fazla gerçekleşmesinin nedenlerinden biri olarak gösterilmektedir.
Fosilleşmenin gerçekleşmesi için gereken özel koşullar deniz ortamında daha yaygındır. Karada, fosiller eski akarsu yataklarında, sellerin biriktirdiği topraklarda ve bataklıklarda daha yaygındır.
Bitkiler Fosilleşebilir mi? Bitki Dokuları Nasıl Fosilleşir?
Bilim insanları uzun yıllardır bu konuyu araştırıyor yaşayan kalıntıların fosil izleri Bitkileri şekillenen ve şekillenmeyen olarak sınıflandırmak için araştırmalar yaptılar. Geçmişte yaşamış bitkilerin fosilleşme sürecinden geçip geçmediği de bu araştırmaların konularından biri oldu.
Fosil bitki kalıntıları Oluştuğu bilinmektedir. Dallar, gövdeler, polenler, çiçekler ve benzeri dokular gibi bitki dokularının fosilleşmesi ve korunması çok yaygındır. Ancak sert dokular olarak kabul edilen kemikler, dişler ve kafatasları gibi dokular, yumuşak dokulara sahip bitkilere göre daha kolay fosilleşmektedir.
Fosillerin Bilim Dünyasına Katkıları
Fosiller nasıldır? Nerede oluştukları ve oluşmuş olup olmadıklarına bakılmaksızın, bilim dünyasına geçmişteki canlılar hakkında çok sayıda bilgi sağlarlar. Fosilleşme sürecinin üzerinden milyonlarca yıl geçmesine rağmen canlılar hala çok sayıda değerli veri içerirler. Kalıntıları oluşturan organizmanın yaşı hesaplanarak, yaşamı boyunca nasıl beslendiği, nasıl bir iklimde yaşadığı, fiziksel ve genetik özellikleri bilinebilir. Fosilleşme süreçleri sonucu fosil olarak adlandırılan her kalıntı, keşfedilmeyi bekleyen yeni bir tarih hazinesi olarak görülür ve bilim insanları tarafından titizlikle incelenir.
İçerik yararlı mıydı?
Gönderi Görüntülemeleri: 1.538
Bir yanıt bırakın