Karadeniz Bölgesi Nerededir?
Kuzeydeki Karadeniz’den adını alan Karadeniz bölgesi, Türkiye’nin yedi bölgesinden biridir. Türkiye’nin kuzeyinde yer alır. Bölgenin sınırı doğuda Gürcistan’a, batıda ise Sakarya Ovası’nın doğusuna kadar uzanır.
Yüzölçümü bakımından üçüncü büyük bölgedir. Bölge sırasıyla Batı Karadeniz, Orta Karadeniz ve Doğu Karadeniz olmak üzere üç bölüme ayrılır. Doğu-batı yönündeki genişlik büyük olduğundan (yaklaşık 1400 km), yerel saat farkı bu bölgede en büyüktür.
Karadeniz Bölgesi, Türkiye’nin bölündüğü yedi coğrafi bölge arasında yüzey alanı bakımından üçüncü büyük bölgedir. Ülkenin kuzeyinde, Gürcistan sınırı ile Sakarya Ovası arasında Karadeniz kıyısı boyunca uzanır. Adını uzandığı denizden alır. Batıdan doğuya uzunluğu yaklaşık 1400 kilometredir. Batı, Orta ve Doğu Karadeniz bölgeleri olmak üzere üç bölüme ayrılır.
Karadeniz Bölgesi’nin yeryüzü şekilleri nelerdir?
Yeryüzü şekilleri hakkında bilgi vermek gerekirse; jeolojik üçüncü dönemde Alp kıvrımlarının etkisi altında doğu-batı doğrultusunda uzanan Kuzey Anadolu Dağları ve dağlar arasındaki oluklardan oluşmuştur. Bölge genelde dağlıktır. Dağlar kıyıya paralel uzandığından Kızılırmak ve Yeşilırmak’ın ağızlarında oluşmuş deltalar dışında kıyıda fazla girinti ve çıkıntı yoktur. Çok sayıda uçurum vardır. Batı Karadeniz’deki dağlar 2000 metreye kadar ulaşırken, Orta Karadeniz’de 1000 metreye kadar düşer. Doğu Karadeniz’in en yüksek noktası Rize’deki Kaçkar Dağı’dır. En az dağlık yer ise Orta Karadeniz Bölgesi’dir.
Karadeniz Dağları’na birkaç örnek vermek gerekirse; Batıda Küre, Bolu-Ilgaz, Köroğlu Dağları, ortada Canik Dağları, doğuda ise Giresun-Rize, Kop, Mescit ve Çimen Dağları yer alır.
Dağlar Karadeniz Bölgesi’nin her tarafında geniş bir alanı kaplar. Denize paralel uzanmaları, ticaret, iklim ve benzeri açılardan kıyı kesimleri ile iç kesimler arasında farklılıklar yaratır. En yüksek rakım Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, en düşük rakım ise Orta Karadeniz Bölgesi’ndedir. Karadeniz Bölgesi’nde otuz dört dağ vardır. Dağları sıradağlar halindedir. Bunların en büyükleri Köroğlu, Küre, Ilgaz, Canik ve Doğu Karadeniz sıradağlarıdır. Diğer dağların adları şunlardır: Akçakoca, Bolu, Aladağ, Yaralıgöz, Geçit, Tavşan, Eğerli, Karadağ, Buzluk, Deveci, Sakarat, Akdağ (Orta ve doğu kesimlerinde aynı adı taşıyan iki ayrı dağ vardır), Köse, Karagöl, İğdiz, Gümüşhane, Otlukbeli, Kalkanlı, Alaca, Soğanlı, Mescit, Giresun, Cimil, Kaçkar, Kükürt, Kop, Karçal ve Yalnızçam.
Karadeniz Bölgesi’ndeki Akarsular ve Göller Hangileridir?
Karadeniz Bölgesi nehirler açısından en zengin bölgelerden biridir. Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak, Orta Karadeniz Bölgesi’nde denize dökülür. Diğer önemli nehirler: Yeşilırmak, Samsun’un Çarşamba ilçesinde denize dökülür. Marmara bölgesi sınırlarından denize dökülen Sakarya Nehri vardır. Dağlardan denize bakan yamaçlardan kaynaklarını alan nehirler, bol yağış nedeniyle gür ama kısadır.
Küçük ve az sayıdaki gölleri bilmek genel kültür açısından da faydalı olacaktır. Heyelan sonucu oluşan Yedigöller, Sarıyar ve Gökçekaya baraj gölleri, Abant, Yeniçağa, Efteni, Tortum, Sera ve Zinav gölleri gibi doğal göller bulunmaktadır.
Ülkemizin en hızlı akan nehri olan Çoruh Nehri, Karadeniz Bölgesi’nde yer almaktadır. Bartın Nehri de bu bölgede yer almakta olup, üzerinde ulaşım faaliyetleri yapılabilen tek nehrimizdir. Yeşilırmak, Kızılırmak ve Sakarya Nehri’nin bir kısmı da Karadeniz Bölgesi’nde akmaktadır. Göllerin adları ise şöyledir: Tortum, Yedigöller, Abant ve Sera.
Karadeniz Bölgesi’nin iklimi ve bitki örtüsü nasıldır?
Bölgede Karadeniz iklimi görülür. Dört mevsimde de yağış olduğu için yıllık sıcaklık farkları azdır, kışlar sıcak, yazlar serindir. Dağların yönü nedeniyle kıyı ve iç kesimlerde iklim farklılık gösterir. Yağış iç kesimlere doğru azaldıkça karasal iklim hakim olur.
Türkiye’nin en fazla ormana sahip bölgesidir. Ormanların %25’i bu bölgededir. Yüksek nem ve yağış nedeniyle bitki örtüsü geniş yapraklı ağaçlardan oluşur.
Bölgede etkili olan iklim koşullarına Karadeniz iklimi denir. Bu iklim koşulları bölgenin kıyı kesimlerinde etkili olup, tüm mevsimlerin yağışlı, yazların serin, kışların sıcak ve yıllık sıcaklık farkının düşük olduğu bir sonuç ortaya çıkar. İç kesimlerde karasal iklimin etkileri görülür. Bölgedeki dağların denize bakan kısımları bol yağış alır ve yemyeşil ve sık ormanlarla kaplıdır. Düz, karışık ve iğne yapraklı ağaçlarla yükselen dağlar çayırlarla bezelidir.
Karadeniz Bölgesi Neden Çok Yağışlıdır?
Yağış en çok sonbaharda, en az ise ilkbaharda görülür. Dağların kıyıya paralel uzanması ve Balkanlar’dan gelen alçak basınç etkisi yağışın bol ve sürekli olmasına neden olur. Yüksek nem, nem taşıyan bulutların bolluğu ve deniz etkisi de yağışın bol olmasına neden olur.
Karadeniz Bölgesi’nde Nüfus ve Yerleşim Nedir?
Nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye ortalamasının altındadır. Son nüfus verilerine göre bölgede yaklaşık 8,5 milyon kişi yaşamaktadır. Nüfus genellikle orta ve doğu kesimlerinin kıyı kesimlerinde yoğunlaşmıştır. %70’lik oranla Türkiye’nin en yüksek kırsal nüfusa sahip bölgesidir. Arazi şekilleri engebeli olduğundan tarım arazileri de dağınıktır. Kıyı kesimleri dağınık, iç kesimler ise kalabalıktır.
Bölgenin doğal koşullarının bir sonucu olarak kentleşme oranı düşüktür ve nüfus genellikle kıyı kesimlerinde yoğunlaşmıştır. Dağınık bir yerleşim yapısı hakimdir. Ülkemizde kırsal nüfusun en fazla olduğu bölgedir. Bölge nüfusunun yarısından fazlası kırsal alanlarda yaşamaktadır. Batı Karadeniz bölgesi demir-çelik sektöründeki gelişmelere paralel olarak göç alırken, diğer bölgeler göç vermektedir.
Karadeniz Bölgesi Ekonomik Faaliyetleri
Tarım
Her mevsim yağışlı olması nedeniyle yaz kuraklığı için elzem olan ürünler yetiştirilememektedir. Mısır üretimi kıyı kesimlerde yaygındır. Yetiştirilen başlıca tarım ürünleri şunlardır: tütün, fındık, çay, elma, mısır, şeker pancarı, soya fasulyesi, keten, kenevir, zeytin, turunçgiller, kivi. Ülkemizdeki fındık üretiminin büyük bir kısmı Karadeniz Bölgesi’nde yapılmaktadır.
Hayvancılık
Bölgenin dağlık yapısı nedeniyle hayvancılık yaygınlaşmıştır. Karadeniz kıyı şeridi nedeniyle balıkçılık faaliyetleri de gelişmiştir. Arıcılık da bölgede önemli bir faaliyet olup Rize-Anzer bölgesinde üretilen bal meşhurdur.
Sanayi
Bölgenin doğal koşulları endüstriyel gelişmeyi engellemiştir. Ancak bölgede endüstriyel faaliyet yoktur ve endüstriyel faaliyet alanları şunlardır: fındık işleme, kereste, çay, tütün, şeker, bakır ve demir-çelik.
Madencilik
Çıkarılan minerallere örnek olarak manganez, linyit, bakır ve kömür verilebilir. Ereğli-Zonguldak havzasından çıkarılan kömür, demir-çelik endüstrisinde kullanılan önemli bir enerji kaynağıdır.
Turizm
Bölgenin potansiyel açısından en belirgin özelliği doğal güzelliğidir. Bunun yanı sıra kaya oyma Kral Mezarları, aktif olduğu dönemler ve daha birçok özelliği bulunmaktadır. bilgi Merkezlerden biri olan Sümela Manastırı ve mimari estetiğiyle dikkat çeken Safranbolu Evleri gibi insanlığın genel kültür mirasının önemli örnekleri olarak birçok tarihi eseri barındırmaktadır. Kış turizmi, yazlık tatil köyleri ve kaplıcaları vardır. Çoruh Nehri rafting için popüler bir nehirdir.
İçerik yararlı mıydı?
Gönderi Görüntülemeleri: 1.770
Bir yanıt bırakın