Devletler eski çağlardan beri anayasa kullanmaktadır. Tarihte ilk anayasayı bulmak için çalışmalar yapılmaktadır.
Anayasa
Anayasa iki şekilde tanımlanmaktadır: Maddi anayasa ve biçimsel anayasa.
Anayasa Maddi Açıdan
Devlet organlarının kuruluş ve işleyişini düzenleyen hükümler bütünüdür.
Anayasanın biçimsel anlamı
Diğer kanunlardan üstün olan ve daha zor yöntemlerle değiştirilebilen hükümler bütünüdür.
Bu bilgiler içerisinde anayasanın resmi anlamdaki tanımı daha doğrudur. Bunun iki nedeni vardır. Bunlardan birincisi devletin kuruluşu ile ilgili çok sayıda bilginin kanunlarda yer almasıdır. İkincisi anayasalarda anayasal olamayacak hükümler vardır. Devletin kuruluşu ile ilgili olmayan hükümler de vardır. Bunlar da anayasa metninin bir kuralıdır. Anayasanın maddi anlamdaki tanımı doğru olsaydı bu hükümler anayasal hükümler olarak kabul edilmezdi ki bu da mümkün değildir.
Anayasa Türleri
Anayasa türleri ülkeden ülkeye değişebilir. Bu türler; yazılı, geleneksel (yazısız), sert, yumuşak, çerçeve ve vicdan muhasebesi anayasalarıdır.
Yazılı Anayasa
Anayasal kuralların yazılı biçimde bir araya getirildiği bir anayasa türüdür. Çoğu eyalet bu tür anayasayı kullanır.
Geleneksel Anayasa
Kuralların gelenek şeklinde aktarıldığı bir anayasa türüdür. İngiltere ve İsrail bu anayasa türünü kullanır.
Sert Anayasa
Bunlar değiştirilmesi zor anayasalardır. Değişim için belirli hükümler gereklidir.
Yumuşak Anayasa
Katı anayasaların aksine, değiştirilmesi kolay anayasalar için kullanılan bir terimdir.
Çerçeve Anayasa
Bunlar ayrıntıya girmeyen anayasalardır. Ülkemizde 1921 yılında çıkarılan anayasa buna bir örnektir.
Hazar Anayasası
Bunlar detaylı anayasalardır. Bunlar 1924, 1961, 1984 anayasalarıdır.
Bu Pratik bilgiler Daha sonra tarihin ilk anayasasından bahsetmenin zamanı geldi.
Tarihin İlk Anayasası
1877’de Ernest de Sarzec’in Irak’ta yaptığı kazılarda, MÖ 2300’de Sümer döneminde yaşamış Lagaş kralı Urukagina’nın çıkardığı yasaların kanıtları bulundu. Bu belgenin tüm kalıntılarına ulaşılamamış olsa da, bir anayasanın en eski örneği olabilir. Bu yasalar vatandaşların haklarından bahseder.
Sümerlerden sonra, birçok devlet özel yazılı yasalarla yönetilse de, bilinen en eski belge Ur şehrinden Ur-Nammu Kanunu’dur. Sümerce yazılmış bu hükümler MÖ 2050’ye kadar uzanmaktadır. Bu yasalardan önce çıkarılan anayasalar olmasına rağmen, bir bütün olarak var olan en eski yasal metindir.
Bu kanunların Ur-Nammu’ya atfedildiği söylenmekle birlikte metnin gövdesinin Ur-Nammu’nun oğlu tarafından hazırlanmış olması da mümkündür.
Bu yasalar elli yedi hükümden oluşmasına rağmen, kırkı bilinmektedir. Bu hükümlerin çoğunluğu ceza hukuku ve aile hukukunu içermektedir. Bu yasa, hırsızlık ve cinayet gibi suçlar için ölüm cezası ve diğer suçlar için para cezası getirmiştir.
İlk örneği bugün İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.
Ur-Rammu Kanunları’nın dışında bilinen antik hukuk kuralları arasında İsin Krallığı döneminde çıkarılan Lipit-İştar Kanunları, Babil’deki Hammurabi Kanunları, Hitit ve Asur uygarlıklarının kanunları ve Musa Kanunu yer alır.
İçerik yararlı mıydı?
Gönderi Görüntülemeleri: 751
Bir yanıt bırakın